Structures sociales pour personnes malvoyantes et aveugles

Wanneer de behandeling niet meer voldoende is , kan u terecht bij slechtziendeorganisaties, revalidatiecentra en/of low-vision optiekers. Zij kunnen u verder begeleiden en /of hulpmiddelen voorstellen.

Indien u vragen heeft na het lezen van deze informatie, aarzel niet er ons over aan te spreken. Wij helpen u graag verder.

1. Inleiding

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) hanteert de volgende definities voor blindheid/slechtziendheid:

Gebaseerd op visus (gemeten met beste correctie: bril of lenzen)

Totaal blind: geen lichtwaarneming
Blind: tussen lichtperceptie en een gezichtsscherpte tot 0.02
Wettelijk blind: gezichtsscherpte tussen de 0.02 en 0.05
Ernstige slechtziendheid: gezichtsscherpte tussen de 0.05 en 0.1
Slechtziendheid: gezichtsscherpte tussen de 0.1 en 0.3

Gebaseerd op gezichtsveld

wordt als wettelijk blind beschouwd, indien na de beste optische correctie (bril of lenzen):

een gezichtsveld kleiner of gelijk is aan 10 graden.

wordt als slechtziend beschouwd, indien na de beste optische correctie (bril of lenzen):

een gezichtsveld dat kleiner dan of gelijk is aan 20 graden.

Wie komt in aanmerking voor visuele revalidatie ? (bron: RIZIV)

De rechthebbende vertoont een gezichtsstoornis die gekenmerkt wordt:

1.1. enerzijds:

1.1.1. ofwel door een gecorrigeerde gezichtsscherpte die kleiner is dan of gelijk aan 3/10 voor het beste oog;

1.1.2. of door één of meer gezichtsvelddefecten die meer dan 50 % van de centrale 30° beslaan of die het gezichtsveld concentrisch verkleinen tot minder dan 20°;

1.1.3. ofwel door een volledige altitudinale hemianopsie, een oftalmoplegie, een oculomotorische apraxie of een oscillopsie (subjectieve instabiliteit van het gezichtsveld);

1.1.4. ofwel door een ernstige gezichtsstoornis (zoals: visuele agnosie, verwaarlozing van een lichaamshelft, ontbreken van discriminatie figuur-achtergrond) die voortvloeit uit een geobjectiveerde cerebrale pathologie.

Alle leeftijden komen in aanmerking.

2. Documenten

Attest bepaling ernst handicap voor VAPH/VDAB/FOD / CLB ( Centra voor Leerlingenbegeleiding), Formulier 5 Download

VAPH: Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap
VDAB: Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding
FOD: Federale Overheidsdienst
CLB: Centrum Leerlingenbegeleiding

VF5: Vernieuwd Formulier 5: Formulier Visuele Revalidatie De Markgrave - Download

Attest witte stok

Voorwaarde witte stok:

visuele handicap van minstens 60%
de oogarts levert attest ernst handicap

Aankoop bij slechtziendenorganisaties
Soorten witte stok:

steunstok voor oudere slechtzienden en signaalstok: herkenning dat gebruiker slechtziend is
taststok: enkel mits kennis verplaatsingstechnieken

Attest werkonbekwaamheid: te bekomen op de website van de betrokken mutualiteit

CM: Download
Liberale Mutualiteit: Download
Vlaams en Neutraal Ziekenfonds: Download
Socialistisch ziekenfonds: Download

Attest voor Nationale Verminderingskaart Download

Voorschriften voor terugbetaling glazen en optische hulpmiddelen
Filterglazen die het blauwe licht filteren worden vergoed voor albinisme, aniridie, bird-shotretinopathie, diabetische retinopathie, retinitis pigmentosa, tapetoretinale x degeneratie, n.opticusatrofie

Optisch hulpmiddel vergoed door RIZIV: hoge additiebril, Kepler of Gallileisysteem

R.I.Z.I.V. voorschrift: Optisch hulpmiddel voor slechtzienden

Formulieren voor de opticiens

Brilvoorschrift : Bijlage 15bis

Voorschrift voor contactlenzen : Bijlage 15ter
Tarieven Opticien.

3. Contactadressen

3.1. Revalidatiecentra

De doelstelling is het bekomen van herstel of verbetering van de visuele stoornis en van een zo goed mogelijk functioneren van de persoon met visuele beperking in zijn omgeving, zijnde gezin, school, werk, vrije tijd.
Ook personen uit de omgeving kunnen begeleid worden in de verwerking en de aanpassing aan de noden van de revalidant.

Een visueel revalidatiecentrum kan verbonden zijn aan een universitair ziekenhuis of aan ambulante revalidatie doen.

De persoon die beroep wil doen op een revalidatiecentrum, kan hulp krijgen na goedkeuring van het RIZIV. Dit is de wetgeving tot 2019. Nadien zal de Vlaamse Sociale Bescherming (VBS) beslissen. De centra voor Visuele Revalidatie zijn eveneens erkend door het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap ( VAPH) als multidisciplinair team (MDT). Het laat de centra toe voor alle VAPH gerelateerde hulp een aanvraag en motivatie in te dienen.

De revalidatiekosten worden vergoed door het RIZIV tot 2019.

3.1.1. Vlaanderen

De Markgrave vzw
Dienst REVALIDATIE
Markgravelei 81, 2018 Antwerpen
03 248 78 67
revalidatie@demarkgrave.be
www.demarkgrave.be/nl/diensten/revalidatie/missie

Low Vision Centrum Antwerpen
UZA
Wilrijkstraat 10, 2650 Edegem
03 821 33 72
secretariaat.oogheelkunde@uza.be
www.uza.be/behandeling/visuele-revalidatie-en-low-vision

Centrum voor Visuele Revalidatie
UZ Gent
C. Heymanslaan 10, 9000 Gent
Tel. campus Gent: 09 332 29 04 - secretariaat: Marie Paulsen
Tel. campus Brugge: 050 340 341 - secretariaat: Lore De Deyne
rc.oogziekten@uzgent.be
www.uzgent.be/nl/zorgaanbod/mdteams/Visuele-revalidatie/Paginas/Contact.aspx

Revalidatiecentrum voor slechtzienden
UZ Leuven campus Gasthuisberg, Dienst oogziekten
Herestraat 49, 3000 Leuven
016 33 23 70, werkdagen tussen 8 en 17 uur
www.uzleuven.be/oogziekten/contactformulier
www.uzleuven.be/nl/revalidatiecentrum-oogziekten

3.1.2. Brussel

HORUS
Site Brugmann
Arthur Van Gehuchtenplein 4, Ingang Gebouw C2 of C4, 1020 Brussel
02 477.27.81 (maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag van 8u tot 16u, woensdag van 8u tot 12u)
horus@uvc-brugmann.be
www.chu-brugmann.be/nl/med/ophtalmo/horus.asp

3.1.3. Wallonië

3.2. Slechtziendenorganisaties

Slechtziendenorganisaties zijn ontstaan vanuit het initiatief van blinde personen om hun leefwereld kwaliteitsvol te verbeteren. Ze ijveren voor de rechten van blinden en slechtzienden om aldus een rol te spelen in het sociale, culturele en economische leven. Zij hebben een heel uitgebreid aanbod van hulpverlening aan personen met een visuele beperking, zie de websites. Zij zijn partner in revalidatiewerking door een overeenkomst met een aantal revalidatiecentra. Zo werken UZ Antwerpen, UZ Gent en UZ Leuven met Blindenzorg Licht en Liefde. Horus werkt samen met de Brailleliga.

3.3 Thuisbegeleidingsdiensten, blindenscholen en ondersteuningsdiensten op school

Thuisbegeleiding begeleidt kinderen met een visuele handicap thuis, van bij de geboorte tot adolescent, afhankelijk van zorgvragen.

Een slechtziend kind kan beroep doen op een ondersteuner in het reguliere onderwijs, van de kleuterschool t.e.m. de hogeschool. Dezelfde criteria als voor toelating tot een revalidatiecentrum zijn richtinggevend maar ondersteuning kan in het nieuwe M-decreet op maat en volgens noden. Het volstaat een verslag te richten aan het CLB waarin de ernst van de handicap duidelijk is ( zie VF5). Het CLB kiest na ontvankelijk verklaring van de nood een ondersteuningsnetwerk uit om het kind te helpen.
Ondersteuningsnetwerken zijn verschillend georganiseerd per provincie.
Aan elke universiteit is er een dienst voor begeleiding van studenten met een visuele beperking. Ook daar dient de oogarts een rapport te maken over de ernst van handicap.

Centrum Ganspoel

Centrum Ganspoel begeleidt kinderen met een visuele handicap thuis, in kleuter- en lagere school van het reguliere onderwijs. Het centrum geeft ook advies voor kinderen met een meervoudige beperking in het bijzonder onderwijs. Er is ook een blindenschool, lager onderwijs in het centrum.

Centrum voor sensorieel gehandicapten KI Woluwe

Het Koninklijk Instituut Woluwe omvat een blindenschool middelbaar onderwijs . Het begeleidt ook kinderen met visuele beperking in het middelbaar onderwijs, reguliere onderwijs.

Spermalie

Kasterlinden

3.4 Low vision optiekers